Η ιεραρχική κωδικοποίηση βασίζεται στην ιδέα ότι η κωδικοποίηση γίνεται με βάση την ιεραρχία της ποιότητας της εικόνας, με το χαμηλότερο επίπεδο στην ιεραρχία να περιέχει την μικρότερη δυνατή πληροφορία που θα παρέχει σαφήνεια στο αποτέλεσμα. Με επιτυχή επιλογή των στρωμάτων της ιεραρχίας τελικά κατορθώνουμε μία αυξημένη ποιότητα στο συνολικό αποτέλεσμα.
Αυτός ο μηχανισμός συμπίεσης είναι ιδανικός για δίκτυα τα οποία είναι βασισμένα στο packet switch όπου οι πόροι του δικτύου μοιράζονται μεταξύ πολλών καναλιών μετάδοσης δεδομένων όπου καθυστερήσεις, απώλειες και σφάλματα είναι κάτι το αναμενόμενο.
Τα πακέτα μεταφέρουν δεδομένα μόνο από ένα στρώμα ιεραρχίας και σημαδεύονται ανάλογα με την προτεραιότητα που έχουν για την ευκρίνεια του σήματος στον τελικό αποδέκτη. Το δίκτυο χρησιμοποιεί αυτές τις πληροφορίες σαν μέτρο σύγκρισης για το ποια πακέτα θα πρέπει να παραληφθούν, να καθυστερηθούν και ποια θα πρέπει να πάρουν προτεραιότητα. Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι υπάρχουν ήδη πρωτόκολλα με αυτή την ικανότητα, με bits προτεραιότητας, όπως για παράδειγμα το IP πρωτόκολλο.
Η ιεραρχική κωδικοποίηση θα μπορούσε να θεωρηθεί ιδανική για να διαχειρίζεται πακέτα multicasting σε δίκτυα διαφορετικών ταχυτήτων. Για να μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε ένα τέτοιο πρόβλημα χωρίς να κάνουμε χρήση τις ιεραρχικής κωδικοποίησης, θα έπρεπε είτε όλη η εκπομπή από το multicasting σύστημα να προσαρμοστεί στην ταχύτητα του πιο αργού δικτύου με συνέπεια να μειώνει σημαντικά την ποιότητα του ήχου και της κινούμενης εικόνας ενώ θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερη, είτε να προκαλέσει στα αργά τμήματα του δικτύου συμφόρηση στα πακέτα προκαλώντας κατ’αυτό τον τρόπο μεγάλη απώλεια στην ευκρίνεια του μεταδιδόμενου ήχου και βίντεο.
Με την ιεραρχική κωδικοποίηση, πακέτα χαμηλού επιπέδου μπορούν να φιλτραριστούν όταν συνδέεται στο multicast (μαζική εκπομπή δεδομένων) ένας κόμβος χαμηλής ταχύτητας διατηρώντας τελικά την ευκρίνεια του σήματος που μεταδίδεται και ταυτόχρονα να επιτυγχάνεται καλύτερη ποιότητα εικόνας στους κόμβους που έχουν υψηλή ταχύτητα δικτύου.
Συστήματα τα οποία πλέον είναι σχετικά κοινότυπα χρησιμοποιούν το πρωτόκολλο Η.261 για βιντεοτηλεφωνία (τηλεδιάσκεψη), το πρωτόκολλο MPEG για ψηφιακή τηλεόραση και βίντεο και το πρωτόκολλο JPEG για την μετάδοση στατικής εικόνας. Πιο πρόσφατα πρότυπα είναι βασισμένα σε μία απλή τεχνική αλλά ας συνοψίσουμε πρώτα στα εξής:
